SOSYAL BİLİMCİLERİN ÇAĞRISI

Dünya ve ülkemiz ciddi bir virüs salgınıyla zor bir dönemden geçiyor. Halkımız yaşama hakkını koruyabilme savaşımı içindedir. Öncelik, ne kadar süreceği belli olmayan bu dönemi en düşük can kaybıyla atlatmaktır. Ancak salgının olumsuz sonuçları bundan ibaret kalmayacaktır. Halkın, yaşam koşullarını bir bütün olarak gören haklı talepleri de zorlu koşullar içinde bir bir ortaya çıkmaktadır.

Biz Sosyal Bilimciler halkın taleplerini kendi önerilerimiz olarak kabul ederek kamuoyuna sunuyoruz.

Bugün tüm dünya sağlığın, eğitimin, temel ihtiyaç maddeleri üretiminin piyasa süreçlerine terk edilmesinin bedelini ödüyor. Artık neoliberal ezberlerin terk edilmesinin; kamuculuk, planlama, toplumsal dayanışma gibi kavramların tekrar benimsenmesinin zamanı geldi de geçiyor. Aşağıdaki talepler listesini meslektaşlarımızın katkısıyla zenginleştirip geliştirmenin, yukarıda ifade edilen anlayış çerçevesinde imzalarınızla topluma bir mesaj vermenin çok anlamlı olacağına inanıyoruz.

Gösterdiğiniz dayanışma için şimdiden teşekkür ederiz.

• Salgından kaynaklanan ekonomik ve toplumsal krizde merkezi devlet, olağandışı bir harcama programı tasarlamalıdır. Bu program sadece sağlık harcamalarından ve salgın ortamında sade yurttaşlara, emekçilere dönük doğrudan ayni ve nakdi desteklerden oluşmalıdır.
• Acil ve zorunlu mal ve hizmet üretimi dışında bütün işlerin 15 gün süreyle durdurulması acilen değerlendirilmeye alınmalıdır.
• Tüm işyerlerinde, hamileler, yasal süt izni kullananlar, engelliler, 60 yaş ve üzerinde olanlar koronavirüs salgını süresince idari izinli sayılmalıdır. 12 yaşından küçük çocuğu olanlara talepleri halinde ücretli izin verilmelidir.
• En az 14 gün olmak üzere, salgın süresince yenilenmek kaydıyla, çalışanlara (yıllık izinlerine dokunulmadan) ücretli izin hakkı tanınmalıdır.
• Tüm işyerlerinde risk değerlendirmesi ve acil durum planları yenilenmeli, tüm çalışanlara koronavirüs salgını bilgilendirmesi ve eğitimi yapılmalıdır. İşyerlerinde koronavirüs testinin yapılması dahil tüm sağlık önlemleri arttırılarak azami düzeye yükseltilmelidir.
• Bütün bunların yapılmaması ve/veya işyerinde koronavirüs riskinin ortaya çıkması halinde çalışanların “çalışmaktan kaçınma hakkı”nı kullanacakları ve üretimi durduracakları ilan edilmelidir.
• İşten çıkarmalar koronovirüs salgını süresince yasaklanmalı, işten çıkarmalar ve ücretsiz izinler yerine kısa çalışma ödeneği kullanılmalıdır. Kapanan işletmelerde çalışanların ücretlerini tam veya tama yakın almaları sağlanmalıdır.
• Koronavirüs salgını süresince bütün işçiler süre koşulu aranmaksızın işsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanmalıdır. Esnek ve yarı zamanlı çalışanlar da bu fondan yararlanabilmelidir.
• İşsizlik Sigortası Fonu’ndaki paralar sadece işsizlik ödemeleri için kullanılmalı, işsizlik ödeneğinden ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresi ve miktarı arttırılmalıdır.
• Salgın boyunca doğalgaz, elektrik, su ve internet ücretsiz sağlanmalıdır. Doğalgaz ve elektrikte dağıtım hizmetleri kamulaştırılmalıdır. Yerel yönetimlerin temiz ve atıksu başta olmak üzere hizmetlerinin aksamaması için onlara merkezi bütçeden daha çok kaynak aktarılmalı, dış borçlanmaları konusunda ihtiyaç duyacakları Hazine garantileri verilmelidir.
• 100’den fazla işçi çalıştıran şirketlerde istihdamı korumak amacıyla, bu kuruluşların kapanmasına izin verilmemeli, gerekirse kamulaştırma yoluna gidilmeli, bu amaçla KİT gibi kuruluşlar eski işletmeci işlevlerini üstlenmelidir.
• Krizle beraber zora giren sivil havacılık, enerji, finans gibi stratejik sektörlerde kamulaştırma bir zorunluluk haline geldiğinde tereddüt edilmemeli, bu kuruluşlarda özyönetim uygulaması benimsenmelidir.
• Atıl duruma gelen bazı işkollarındaki fabrikaların, solunum cihazları, hızlı sonuç alıcı tanı kitleri, maske/filtreli maske ve sağlık çalışanları için koruyucu giysi vb. sağlık ürünleri üretimine ayrılması sağlanmalıdır. Bu ürünler ücretsiz veya maliyet fiyatlarından sunulmalıdır.
• Temizlik ve sağlık ürünlerinin stoklanması, karaborsası, fiyat artışları mutlaka önlenmelidir. Temel gıda maddelerinin temini, gerekirse ücretsiz dağıtımı ve fırsatçı zamların engellenmesi kamu otoritesi tarafından sıkıca kontrol altında tutulmalıdır. Kolluk güçleri ve gönüllü siviller, yaşlı ve riskli nüfusa gerekli gıda ve sağlık malzemelerini ulaştırmak için seferber edilmelidir.
• Sağlık yardımı almakta olan 10 milyon dolayındaki “kayıtlı yoksullara” kişi başına aylık net 500 TL yurttaşlık geliri ödenmeye başlanmalıdır.
• Öğrenci borçları silinmeli; çiftçi borçları ve ihtiyaç kredileri, faizleri silinerek taksitlendirilmelidir.
• Devlet hastaneleri ve özel hastaneler ücretsiz sağlık hizmeti vermelidir. Buna uymayan özel hastaneler kamulaştırılmalıdır.
• Bütçe açığı kaygısı, salgın sürdükçe geçerli olamaz. Merkezi bütçe harcamalarının gerekirse TCMB avanslarıyla karşılanması sağlanmalıdır.
• Bütçe gelirleri azalırken giderlerinde büyük sıçramalar ortaya çıkmasına getirilecek çözümlerden biri de, gerçek bir servet vergisi olmalıdır. Hedef grup olarak özellikle son 20 yılda rant gelirleriyle palazlananlar seçilmelidir.
• Sermaye hareketleri kontrol altına alınmalıdır. Yurt dışına servet kaçırmak önlenmeli; yabancılara dönük TL yükümlülükleri (hisse senedi, tahvil, mevduat vb) için döviz tahsis edilmemelidir.
• Kamu Özel Ortaklığı isimli projelerin kamulaştırılması hedeflenmeli; bu arada projelere dönük ödentiler TL'ye dönüştürülmeli ve kriz kaynaklı düşük performanslar nedeniyle oluşabilecek garanti ödemeleri iptal edilmelidir. Böyle bir dönemde Kanal İstanbul gibi üzerinde toplumsal uzlaşma sağlanmamış projelerden vazgeçilmeli, kamu ihaleleri ve kaynaklar sağlık sektörüne yönlendirilmelidir.
• Sonuncusu belki de en önemlisi, devlet salgını bahane ederek yurttaşlar üzerindeki gözetim ve denetim ağlarını yaygınlaştırmamalıdır. Virüs tehlikesinin getirdiği günlük yaşamdaki bazı kısıtlamalar, daha otoriter ve baskıcı bir devlet aygıtının kalıcılaştırılması için fırsat kabul edilmemelidir.

Bu zor süreçte inisiyatif sadece siyasi iktidarda olmamalı, muhalefet partilerinin ve demokratik kitle örgütlerinin (sendikalar, meslek örgütleri) toplumsal rol ve sorumluluğu artırılmalı, salgınla ilgili önlemlerin alındığı toplantılarda ve kurullarda temsili sağlanmalı, salgına karşı mücadele kapsamında benimsenen bilim kurulu yöntemi sürdürülmelidir.

KORKUT BORATAV - SEYHAN ERDOĞDU - AZİZ KONUKMAN - HAYRİ KOZANOĞLU - BİLSAY KURUÇ - OĞUZ OYAN - MUSTAFA SÖNMEZ - SİNAN SÖNMEZ - SERDAR ŞAHİNKAYA - TANER TİMUR - OKTAR TÜREL - İŞAYA ÜŞÜR - GALİP YALMAN - ERGİN YILDIZOĞLU - ERİNÇ YELDAN

ABBAS KARAKAYA - ADİL AYTEKİN - AHMET ALPAY DİKMEN - AHMET BOZKURT ÇAĞLAR - AHMET EREN - AHMET GÜNAY - AHMET MÜFİT BAYRAM - AHMET SAFFET ATİK - AHMET SALTIK - AHMET TURAN - ALGAN HACALOĞLU - ALİ AMANAT - ALİ ÇELEBİ - ALİ ÇUBUK - ALİ DİZDAROĞLU - ALİ GÜNAY - ALİ KARAKOÇ - ALİ KÜÇÜK - ALİ ÖZKESEN - ALİ TİGREL - ALİ TUNCAY - ALİYE YÜKSEL - ALPASLAN YARAR - ALPER DUMAN - ALPER DUMUN - ALPER İZBIRAK - ALPER TAŞ – ALP SERDAR DENKTAŞ - ANIL ABA - ANIL DUMAN - ARİFE ADA - ARZU TURAN - ASLI AYDIN - ATAKAN YILMAZ - ATİLA ÇINAR - ATİLLA GÖKTÜRK - ATİLLA ÖZGÜN - AV.CEM ALPTEKİN - AYBALA PALA - AYCAN ÖZKAN - AYÇA SÖYLEMEZ - AYDAN BALAMİR - AYDIN BODUR - AYFER GÜÇLÜ ARAS - AYHAN KÖSEBALABAN - AYKAN HACI - AYLİN ÖZMAN - AYNUR DÜLGER ATAKLİ - AYNUR SOYDAN ERDEMİR - AZAD ALDANMAZ - AZAMET YAZICI - AZİZ ÇELİK - AZİZ EKSİ- BAGDAT BAHAR KELES - BAHADİR INANC - BANU BÜLBÜL - BARIŞ BAYAR - BARIŞ ZEREN - BEDAHET TOSUN - BEDİZ SEL - BEKİR SAMİ ÖZTÜRK - BENGİ AKTAR - BERİN EROL - BERİVAN ÖNCEL - BERK AKTÜRK - BERK VAPUR - BERNA UÇAROL - BETÜL YARAR - BİRCAN SENGUN - BİRNUR AKAN - BİRSEN DÖNMEZ - BÜLENT KÜÇÜK - BÜLENT ARSLAN - BÜLENT SEZER - BÜLENT YÜCETÜRK – CAHİT BAYIR - CAN CEMGİL - CAN ERGÜN - CAN ÖNALAN - CANAN AYGÜN - CANDAN ER - CANOL KOCAGÖZ - CELALETTİN CENGİZ - CEM EROĞUL - CEM OYVAT - CEMİL CETİN AVSAR - CEMİL KOCATEPE - CEMİLE ÇETİNER - CENGİZ ARIN - CENGİZ TOYGUR - CENNET ÖZCÖMERT - CEREN ÜREYLİ - CEYHAN GÖKÇE - CEYHUN ELGİN - CİGDEM BOZ - CİGDEM OGUZ - CİHAN CİHANGİR - COSKU CELİK - COSKUN ÖZER - ÇİÇEK ÇATALKAYA - ÇİĞDEM BOZ - DENİZ ALP YİLMAZ - DENİZ INCE - DENİZ PELEK - DENİZ YÜCE - DENİZCAN KUTLU - DEVRİM BİLGİ - DEVRİM CEM ERTURAN - DEVRİM DUMAN - DİLEK AYDIN - DİDEM NUR TEZCAN - DİLEK CİNAR - DİLEK ÇETİNDAMAR - DİLEK GÜZEL - DİLEK İYİGÜN - DİLEK ÖZDİL - DOGAN EMRAH ZİRAMAN - DURAN BÜLBÜL - DUYGU TÜRK - EBRU SOYTEMEL - ECEM ARABACİ - EDA SEVGİLİ - EGEMEN ÖZMEN - EKİN KANAR - EKREM TAMER - ELA ÖZÇELİK - ELİF HATUN ONAL KİLİCBEYLİ - ELİF ÖRS - ELİF YÖNDEN - EMEL YAMAK - EMİN KORAMAZ - EMİNE SEVİM - EMRE DEMİR - EMRE ERGÜVEN - EMRE ŞAHİN - ENGİN YENİLMEZ - ERDAL YAVUZ - EREN HASÖZ - EREN KAYACAN - EREN SAHİN - ERHAN YILDIRIM - ERKAN ERDİL - ERKAN EREN - ERKAN KABAL - ERKAN KIDAK - EROL AYDIN - ERSAN KAYNAKCİ - ERSAT AKYAZILI - ERSİN ERTÜRK - ERSİN VEDAT ELGÜR - ESİN K KARA - ESRA ARSAN - ESRA UĞURLU - ETKİN GÜNEŞ - EVREN SEYRİK - EYLEM ERGÜVEN - EZGİ CAN CEYLAN - EZGİ ERİMAN - F.AYSUN SAKİN - FARUK YENİGÜN - FATİH ÖZDEN - FATİH YAŞLI - FATMA ATASEVEN - FATMA GÜL ÜNAL - FERHAT ÇELEPKOLU - FERYAL SAYGILIGİL - FEVZİYE SAYILAN - FİKRET BAŞKAYA - FİLİZ ZABCI - FİSUN GÜVEN - FUAT ELBİR - FUAT ERCAN - FUAT KEYMAN - FUNDA BAŞARAN - FURKAN GELİCİ - FÜSUN TAYANÇ - GALİP GÜÇLÜ - GÖKÇE ÇATALOLUK - GÖKÇER ÖZGÜR - GÖKHAN TÖRENER - GÖKHAN ÜNALAN - GÜLDEN AYKANAT - GÜLER OZDEL - GÜLAY TOKSÖZ - GÜLAY TOKSÖZ - GÜLDEN AYKANAT - GÜLER GÜLTEKİN - GÜLER YALÇIN - GÜLSEHER KÜÇÜK - GÜNEY ÜLGER - GÜNSELİ KAYA - GÜVEN BOZ - GÜVEN GÜRKAN ÖZTAN - H. CAN DOGAN - HAFİZE NİLGÜN KİLİT - HAKAN KİLİC - HALİL DÖNMEZ - HALUK YALVAÇ - HALUK YURTSEVER - HANDAN ÇİÇEK - HANDAN KOÇ - HANDE BAYRAKTAR - HASAN GEMİCİ - HASAN GÜNSAY - HASAN HUSEYİN KOSE - HASAN HÜSEYİN KAYA - HASAN ÖNDER DİZDAR - HASAN TANAY - HATİCE ASLAN ATABAY - HATİCE AYRANCI - HATUN GÜLER - HİCRAN TURAN - HİDAYET MUSLU - HİLAL ONUR - HİLAL UNLU - HİLMİ TURAN - HÜLYA ÖZTÜRK - HÜLYA YILMAZ - HÜSEYİN GÜVEN - HÜDAİ AKCURA - HÜLYA İSPİRLİ - HÜLYA YAVUZ - HÜMEYRA KUTBAY - HÜRRİYET TOP - HÜSEYİN REYHAN - HÜSEYİN ZENGİN - HÜSNÜ DİLLİ – IŞIL ÇAKAN HACIİBRAHİMOĞLU - İCLAL DEMİRHAN - İNCİ EROL - IRAZ SAVUN - IRMAK FATURA - İSMET KAPLAN - İBRAHİM BAYRAMLAR - İBRAHİM DİNÇ - İLKAY BODUROĞLU - İLKNUR BAŞER - İSMAİL IŞILSOY - İZZETTİN ÖNDER - JİYAN ANDİÇ - KADRİYE YILMAZ - KASİM ATİLA - KAYHAN KONUKÇU - KAZIM KÖROĞLU - KEMAL ÇAKIR - KEMAL DAMA - KEMAL KAPLAN - KEMAL KUMKUMOĞLU - KEMAL ULUSOY - KEMAL VURAL TARLAN - KEMAL YILMAZ - KERİME CİLDİR - KEVSER ÖZCAN - KORHAN SONUVAR - KUTLAY KIRATLI - LALE CAN - LEVENT HEKİM - LEVENT PİSKİN - LEVENT UYGUR - M.ATILAY ÖZKAN - M.NADİR KAYA - MAHMUT YILDIRIM - MAZHAR ÖZSARUHAN - MEHMET CEMİL OZANSÜ - MEHMET HEPZARİF - MEHMET KAÇMAZ - MEHMET ONUR YILMAZ - MEHMET ÖZBAY - MEHMET ÖZTÜRK - MEHMET SAHİN - MEHMET SEDAT ÖZKOÇ - MEHMET YAVUZ - MEHRDAD EMAMİ - MEHVES GÜNEY - MELEK BAŞARAN - MELİS AKTÜRK - MELTEM ERDİNÇ - MELTEM KAYIRAN - MERİÇ DİRAZ - MERİH BİNGOL - MERT KARACA - MERT ÜNAL - MERVE BURAN - MERVE ÇELİK - METHİYE ACAR - METİN GÜRBÜZ - MEVA DOĞAN - MEVLÜT CAN - MİNE BATUR - MUFİDE SAYKAM - MUHAMMET KAYA - MUHTEŞEM KAYNAK - MURAT ATABEK - MURAT KİLİT - MURAT KUBİLAY – MURAT ŞAHİN - MURAT SÜMER - MUSA TOLGA ÖRS - MUSTAFA ÇEBİ - MUSTAFA DURMUŞ - MUSTAFA ER - MUSTAFA ERDEMLİ - MUSTAFA KARAKUZEY - MUSTAFA KEREM YÜKSEL - MUSTAFA LEVENT DEMİRÖZ - MUSTAFA MURAT KUBİLAY - MUSTAFA NALBANTOĞLU - MUSTAFA ÖZDEMİR - MUSTAFA ÖZER - MUSTAFA POLAT - MUSTAFA TÜRKEŞ - MUTLU KAHYA - MUZAFFER BORA AKTÜRK - MUZAFFER ERYILMAZ - MÜBAREK BERKYÜREK - MÜMTAZ YILMAZER - NACİYE ÜNAL - NAMIK KEMAL KANCA - NAZAHAT AĞTAS - NAZMİ ALGAN – NECDET ORAL - NERGİS MÜTEVELLİOĞLU - NİHAT FÏRAT - NİLGUN TOKER - NİLGÜN ERDEM - NİLGÜN GÜRBÜZ - NİLGÜN TOKER - NİLÜFER UZUN - NURHAK GÜLBUDAK - NURTEKİN EROL - OBEN KONYALIOĞLU - OKTAY ARKAN - OKTAY EVSEN - OLCAY BİNGÖL - ONAT ATİS - ORHAN BURSALI - ORHAN TÜRKKOLU - OSMAN SAHİN - OSMAN YAVUZ ATAMAN - OYA ERSOY - OZAN GÜNDOĞDU - OZAN YALÇIN - OZAN ZENGİN - OZANCAN ÖZGÜR - OZAY YASAR - ÖZGÜR ERHUN - Ö.ÖZKAN ÖZDEMİR - ÖMER ÇATAN - ÖMER KUTLU - ÖMÜR BİRLER - ÖNDER AYDİNÇ - ÖNDER İŞLEYEN - ÖZER OZANKAYA - ÖZGE YÜKSEL - ÖZGÜR AKSUN - ÖZGÜR ALKAN - ÖZGÜR CEM YILMAZ - ÖZGÜR DİREN KUTLU - ÖZGÜR NARİN - ÖZGÜR ORHANGAZİ - ÖZGÜR ORHANGAZİ - ÖZGÜR TOPÇU - ÖZGÜR UNAT - ÖZLEM ALBAYRAK - ÖZLEM ÜLGER - ÖZNUR ÇELİK - PAKİZE ARSLAN - PELİN ARSLAN - PELİN BEKTAŞ - PERVİN KARAKAS - RAHMİ MİT - RAHMİ YILDIRIM - RAMAZAN GÜNLÜ - RAMSES ÖR - RAŞİT KAYA - REFİA YILDIRIM - RIFAT DENİX - ROZA TURAL - RUHSAN SENCER - RUYAM MEMİS - SACİT ÜNALMIŞ - SALİH KAYA - SAMİ KUMSER – SEÇİL EGE DEĞERLİ - SEFA FEZA ARSLAN - SEHER EGEMEN - SEHER EROL - SELDA ÖR - SELİM DEVRAN - SELİM TULUMTAS - SELİN PELEK - SELMA GÜVEN - SELMA ÖNER - SELVER SAVRAN - SEMA YİĞİT - SEMİH DİNÇ - SEMİH ÖZEREN - SEMRA PURKİS - SENEM ÇELİKKOL - SENİHA KOCAMAN - SERAB ÖZBAYRAK - SERAP AVSAR - SERCAN CANBOLAT - SERCAN DEDE - SERDAR BÜYÜKKARACA - SERHAN BALCI - SERPİL AVSAR - SERVET ERCAN - SEVGİ ÇAĞLAR - SEVİL TURGUT - SEVİLAY ADIGÜZEL - SEVİLAY PARLAS - SEVİM MAMATİ - SEZAİ SOYTEKİ - SİBEL ÖZBUDUN - SİBEL TUTAR - SİNAN DİRLİK - SİNAN RACİ ERGÜN - SİNAN TUNCAY - SOYDAN KAVRAAL - SÖNMEZ ÇETİNKAYA - SÜHEYLA SOYTEKİ - SUKRAN GENCOĞLU - SÜKRÜ DEMİREL - SULE ALBAYRAKOGLU - SULTAN BOZYURT - SULTAN SAHBAZ - ŞİİR YILMAZ - ŞULE DALDAL - TACETTİN KÖKÇÜ - TAHİR AKBULUT - TAMER AKGÖKÇE - TANER TOPALOGLU - TARIK ŞENGÜL - TAYFUN OZKAYA - TAYFUN ÖR - TAYFUN ÖZKAYA - TAYLAN ÖZDEN - TEMEL DEMİRER - TEVFİK KİZGİNKAYA – TEVFİK ÖZCAN - TEZCAN DURNA - TİBET GÜR - TİJEN TUNALİ - TUFAN BİLGİLİ - TUNCA ÖZLEN - TUNÇ TAYANÇ - TURGUT KARADAG - TÜLAY ÖZÜERMAN - TÜLİN ÇETİN - ULUÇ GÜRKAN - ÜMİT SOLMAZ - VELİ GÜNER - VURAL ATİS - Y. HALUK AYTEKİN - YAKUP CİVELEK - YAKUP ÖZARSLANTÜRK - YALÇIN AVSAR - YALCİN SARDAGİ - YASEMİN DİLDAR - YASİN DURAK - YAŞAR SUCU - YAVUZ YAŞAR - YILDIZ GÜVENDİREN - YONCA OVET - YUNUS YENER - YUSUF EYİ - YÜCEL BAZO - YÜKSEL AKKAYA - ZAHİDE ÖZKAN - ZEKİ GÜLDÜ - ZEKİ KARATAS - ZERRİN KURTOGLU - ZEYNEP APA - ZEYNEP DEVİR - ZİSAN KURUM - ZUHAL ERGONUL - ZÜLKÜF AYDIN